روش تشخیص بارداری در روزهای اول بارداری از نظر سایت جراحا:
- سردرد، سرگیجه، عقب افتادگی قاعدگی از نشانههای اولیه بارداری است.
- یبوست، نفخ شکمی و تغییرات خلقی از علائم زودهنگام بارداری است.
- لکه بینی در قاعدگی، حساسیت سینهها و… از دیگر نشانههای بارداری است.
- تست بی بی چک، آزمایش خون و سونوگرافی ابزارهای تشخیص بارداری هستند.
- خانمهای باردار به حمایت عاطفی همسر و اطرافیان در دوران بارداری نیاز دارند.
معمولاً خانمها در اوایل بارداری نشانههای زودهنگامی نظیر حالت تهوع و استفراغ، دردهای شکمی و تأخیر قاعدگی را تجربه میکنند. تشخیص بارداری در روزهای اول بارداری بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا علائم بارداری بیشتر خانمها را نگران و مضطرب میکند، ولی با انجام تست بارداری میتوانند مطمئن شوند که باردار هستند و جای نگرانی نخواهد بود؛ بنابراین ما در این مقاله به معرفی راههای تشخیص بارداری در روزهای اول بارداری، زمان مناسب برای مشاوره با پزشک بعد از بارداری و… میپردازیم
چه زمانی علائم بارداری ظهور میکند؟
وقتی که لقاح با روشهای نوین پزشکی مانند: IVF، IUI و حتی طبیعی صورت میگیرد و اسپرم با تخمک ترکیب میشود در همان لحظه تست بارداری مثبت نخواهد شد، علائم حاملگی زمانی بروز میکند که نطفه یا رویان به دیواره رحم بچسبد و لانه گزینی کند و تا قبل از لانه گزینی با این که لقاح انجام شده و تخمک بارور شده است، تستهای حاملگی منفی خواهد شد. زمانی که لقاح در لوله فالوپ انجام میشود، 4 تا 5 روز طول میکشد تا تخمک بارور شده، خود را به رحم برساند و به دیواره رحم بچسبد.
پس از این مدت تست حاملگی مثبت خواهد شد؛ از طرفی بعد از لانه گزینی، هورمون HCG از سلولهای جنینی ترشح میشود که به تکامل و رشد جفت کمک میکند. این هورمون سپس وارد خون مادر شده و وقتی غلظت آن بالا رود در ادرار قابل اندازه گیری است و همراه با هورمون پروژسترون باعث بروز علائم حاملگی شده در این زمان میتوان با استفاده از بی بی چک یا سایر روشهای تشخیص، از بارداری اطمینان حاصل کرد.
تشخیص بارداری در روزهای اول ممکن است چالشبرانگیز باشد، اما با پیشرفت تکنولوژیهای پزشکی، آزمایشهای حساسی طراحی شدهاند که میتوانند بارداری را حتی پیش از تأخیر قاعدگی تشخیص دهند. این تستها معمولاً بر اساس شناسایی هورمونهای اولیه بارداری به ویژه گونادوتروپین جفتی انسانی (hCG)، عمل میکنند که پس از لانهگزینی تخمک در رحم تولید میشود. استفاده از این آزمایشها به افراد امکان میدهد تا بارداری خود را زودتر تشخیص داده و مراقبتهای مناسب را شروع کنند.
راههای تشخیص بارداری در روزهای ابتدایی بارداری
خانمها برای پیبردن به بارداری در روزهای اول میبایست مؤلفه و نشانههای ذکر شده در ذیل را جدی بگیرند:
عقب افتادن قاعدگی: اولین نشانه تشخیصی بارداری در روزهای اول بارداری، تأخیر در قاعدگی است. اگر خانمی در سنین باروری اقدام به بارداری کرده است و قاعدگی او یک هفته تا ده روز عقب افتاده بهتر است، اقدام به تست بارداری کند.
تهوع و یبوست: خانمها معمولاً در روزهای اول بارداری دچار تهوع همراه با استفراغ میشوند که دلیل آن افزایش هورمون HCG در خون مادر است. این حالت تهوع در صبح یا در تمام طول روز ایجاد میشود و در صورتی که با عقب افتادن قاعدگی همراه باشد، احتمال بارداری زیاد خواهد بود، از طرفی در اوایل بارداری به علت بالا بودن هورمون پروژسترون و تاثیر آن بر روی عضلات لوله گوارش حرکات دودی شکل آن کاهش یافته و یبوست ایجاد میشود.
تکرر ادرار: ازیاد تولید هورمونها در دوران بارداری موجب افزایش جریان خون کلیهها میشود، این امر موجب تصفیه خون توسط کلیهها و افزایش حجم ادرار میشود؛ از طرفی رشد رحم در این دوران به مثانه فشار میآورد و این دو عامل موجب تکرر ادرار میشود و هرچه سن مادر بیشتر باشد، تکرر ادرار بیشتر خواهد بود.
افزایش حس بویایی: افزایش سطح هورمونهای استروژن، پروژسترون و HCG در طول بارداری موجب میشود که خانمهای باردار به بوی گل، عطر و لوازم آرایشی حساس شوند؛ زیرا این هورمونها بر حس بویایی تاثیر میگذارند. برخی از خانمها در این دوران بوهای خاصی را ترجیح میدهند و حتی بعضی از بوها برای آنها آزاردهنده میشود؛ از طرفی در این دوران سیستم گوارشی دچار تغییراتی شده و مقدار اسید معده تغییر میکند که خود موجب حساسیت به بوی غذاها خواهد شد.
سرگیجه: تغییرات هورمونی در این دوران باعث گشاد شدن رگهای خونی، انتقال خون و مواد مغذی به جنین میشود، این امر موجب کاهش فشار خون و ایجاد سرگیجه در خانمهای باردار میشود؛ همچنین پایین آمدن سطح قند خون در خانمهای مبتلا به دیابت، سرگیجه را ایجاد میکند؛ علاوه بر این عوامل دیگر نظیر: حالت تهوع، استفراغ، کم اشتهایی، کم آبی، همچنین کم خونی در این دوران در ایجاد سرگیجه مؤثر است.
علائم و نشانههای بارداری در روزهای اول بارداری به شرح زیر است:
| علائم و نشانه های بارداری | توضیحات |
| ⭐تاخیر در عادت ماهیانه | یکی از نشانه اولیه بارداری تاخیر دو ماهه یا بیشتر در عادت ماهیانه است. |
| ❤️خستگی زیاد | احساس خواب آلودگی و خستگی مفرد یکی از نشانههای بارداری در روزهای اول است. |
| ⚡درد زیاد در شکم | به دلیل تغییرات رحمی درد مشابه درد عادت ماهیانه را ممکن است احساس کنید که از علائم بارداری اولیه است. |
| ✅احساس نفخ | در روزهای اول بارداری به دلیل افزایش هورمون پروژسترون احساس نفخ و گاز در شکم مشاهده میشود. |
علائم نامحسوس پیبردن به بارداری در روزهای اول
لکه بینی در قاعدگی: مشاهده لکه بینی در قاعدگی: لکه بینی عموماً در روزهای اول بارداری رخ میدهد و دلیل آن لانه گزینی رویان به دیواره رحم است که سبب تحریک عروق کوچک در رحم میشود و خونریزی خفیفی ایجاد میکند؛ همچنین افزایش هورمونهای استروژن و پروژسترون باعث تحریک و خونریزی خفیفی در رحم میشود؛ در صورتی که لکه بینی شدید باشد، لازم است به بهترین دکتر زنان در تهران مراجعه کنید.
خستگی زودرس: یکی دیگر از راههای تشخیصی بارداری در روزهای اول بارداری، خستگی زودرس است. وقتی خانم باردار با کوچکترین فعالیتی احساس خستگی شدید میکنند، درست مانند کسی که در روز قبل فعالیت شدیدی انجام داده است؛ همچنین دچار بیخوابی و بدخوابی میشوند، میتوانند به بارداری خود شک کنند؛ از طرفی در خانمهایی که اضافه وزن دارند و بارداری آنها با عوارضی توأم است یا بیماری خاصی دارند، خستگی، یکی از علائم بارداری میباشد.
بزرگ و حساس شدن سینهها: تغییرات هورمونی مربوط به افزایش استروژن و پروژسترون موجب بزرگ و حساس شدن سینهها میشود؛ از طرفی تغییر در ساختار و رشد لولههای شیری در درون سینهها نیز موجب حساستر شدن آن میشود که از نشانههای نامحسوس بارداری اولیه میباشد.
بروز جوش و تغییرات پوستی: تغییرات هورمونی در سه ماهه اول بارداری موجب بروز جوشها و تغییرات پوستی میشود؛ از طرفی افزایش هورمون آندروژن در این دوران جوشهای سر سیاه و سر سفید را ایجاد میکند و در بعضی از خانمها این جوشها به صورت آکنه با برجستگیهای قرمز و دردناک ظاهر میشود که از نشانههای بارداری میباشد.
معرفی راههای تشخیصی پیبردن به بارداری در روزهای اول
تست بی بی چک: انواع بی بی چک با برندهای مختلف وجود دارد که پایه این کیتها بر اساس تشخیص هورمون HCG میباشد، نمونه مورد استفاده معمولا ادرار است، کمی ادرار را داخل یک ظرف جمع کنید و بی بی چک را در قسمت تعیین شده ادرار قرار میدهید و به مدت پنج تا ده دقیقه نتیجه نشان داده خواهد. تست بی بی چک معمولاً دارای خطای تشخیصی است.
آزمایش خون: یکی از راههای تشخیص بارداری در روزهای اول بارداری آزمایش خون است که دقیقترین روش برای تشخیص بارداری میباشد، در این روش از روی میزان هورمون HCG معلوم میشود که شما در هفته چندم بارداری هستید. این آزمایش خطای کمتری نسبت به بی بی چک دارد.
تست سونوگرافی: سونوگرافی برای تشخیص بارداری به دو صورت واژینال و شکمی انجام میشود. سونوگرافی شکمی در هفته اول بارداری یعنی 35 روز بعد از شروع آخرین پریود میتواند بارداری را نشان دهد، اما سونوگرافی واژینال نیز در هفته اول بارداری انجام میشود. سونوگرافی واژینال هیچ ضرری برای بارداری ندارد و باعث سقط جنین و خونریزی، پاره شدن کیسه آب نمیشود. این سونوگرافی در غربالگری سه ماه اول بارداری و در اندازه گیری طول دهانه رحم و ارزیابی تخمدانها دقیقتر عمل میکند.
مقاله مرتبط: بهترین دکتر زنان در ایران 【سال1403】⭐ + لیست 10 تایی
زمان مناسب برای مشاوره با پزشک بعد از پیبردن به بارداری در روزهای اول بارداری
ایدهآلترین زمان برای مراجعه به دکتر زنان مجرب، پس از تشخیص بارداری هفته 6 تا 10 بارداری است؛ زیرا دکتر زنان با ویزیت ابتدایی خانم باردار و اطلاع از عفونتها یا بیماریهای آمیزشی او همچنین زایمانهای قبلی از نظر طبیعی یا سزارین بودن به تکمیل پرونده پزشکی میپردازد؛ از طرفی اطلاع پزشک از ابتلا مادر به دیابت، فشار خون و حساسیتهای دارویی از اهمیت زیادی برخوردار است.
پزشک با آگاهی از داروهای مصرفی مادر در روزهای اول بارداری، در صورت لزوم این داروها را قطع کرده یا داروهای جایگزین بی خطر برای او تجویز میکند. او در این دوران به معاینه تیروئید، ریه، پستانها میپردازد و با معاینه واژینال و تعیین BMI (شاخص توده بدنی)، اندازه گیری فشار خون و ارائه رژیم غذایی مناسب به کاهش عوارض بارداری کمک میکند و به تجویز اسیدفولیک و مکملها اهمیت ویژهای میدهد. همچنین لازم است درباره ترشحات احتمالی سؤالاتی از پزشک خویش بپرسید.
انجام آزمایش خون، تعیین گروه خونی، RH خون و انجام آزمایش CBC برای تعیین کم خونی یا عفونت احتمالی در بدن بسیار مهم است، تست ابتلا به سرخجه و هپاتیت B و HIV و انجام آزمایش قند خون ناشتا برای بررسی سابقه دیابت به پزشک در پایش سلامتی مادر و حفظ سلامتی جنین کمک میکند. یکی از اقدامات مهم او در سه ماه اول بارداری غربالگری برای تشخیص اختلالات کروموزومی، نقصهای مادرزادی از جمله: سندروم داون میباشد؛ همچنین سونوگرافی در بین هفتههای 6 تا 8 برای تعیین سن بارداری انجام خواهد شد.
Several hormones can be measured and” monitored to aid in the diagnosis of pregnancy. The most commonly used assays are for the beta subunit of human chorionic gonadotropin (hCG). Other hormones that have been used include progesterone and early pregnancy factor.”
“برای تشخیص بارداری میتوان چندین هورمون را اندازهگیری و بررسی کرد. رایجترین آزمایشها برای زیرواحد بتای هورمون گونادوتروپین جفتی انسانی (hCG) انجام میشود. همچنین، هورمونهای دیگری مانند پروژسترون و فاکتور بارداری اولیه نیز در این تشخیص به کار میروند.”
(Medscape 2023)
چه کارهایی پس از تشخیص بارداری در روزهای ابتدایی بارداری باید انجام داد؟
خانمها پس از تشخیص بارداری در روزهای اول بارداری باید نزد متخصص زنان زبده ویزیت شده و به توصیههای پزشکی ایشان عمل کنند؛ این توصیهها به شرح ذیل است:
- مصرف اسیدفولیک طبق توصیه و تجویز پزشک مانع از ایجاد ناهنجاریهای عصبی در جنین میشود؛ از طرفی با مصرف ویتامین D با دوز معین که به جذب کلسیم، سلامت استخوانهای مادر و جنین کمک میشود؛ همچنین مصرف آهن نیز مانع از کم خونیهای شایع در دوران بارداری میشود.
- خانمهای باردار باید رژیم غذایی غنی از ویتامینها، فیبر و پروتئین داشته باشد و از مصرف ماهیهای حاوی جیوه بالا خودداری کنند در این دوران مادر باید از مصرف غذاهای نیمه پخته و خام نظیر: تخم مرغ خام یا گوشت کبابی نیم پز خودداری کند،
- مصرف سیگار، الکل و مواد کافئین دار نظیر: چای، قهوه برای خانم باردار و جنین او مضر میباشد، اما نوشیدن آب به مقدار کافی لازم و ضروری است.
- استراحت و خواب کافی به سلامتی جنین، حفظ انرژی مادر و سلامت عمومی بدن او کمک میکند.
- برای رفع و کاهش تهوعهای صبحگاهی خانم باردار باید وعدههای غذایی خود را کوچک کرده و از مصرف غذاهای تند و چرب خودداری کند و در صورت شدید بودن تهوع باید سریعاً با پزشک خود مشورت کنند، توجه به علائمی نظیر: درد شدید شکم و خونریزی نیاز به مراجعه اورژانسی به پزشک دارد.
کلام آخر
تشخیص بارداری در روزهای اول بارداری با روشهای مختلف از جمله: آزمایش خون، تست بارداری در خانه و.. امکان پذیر است، البته عقب افتادن قاعدگی، تهوع و استفراغ، تغییرات خلقی نیز از علائم پنهان بارداری میباشد. مراجعه به متخصص زنان در این موارد به شما در احتمال باردار بودن، اطمینان خواهد داد.
سایت جراحا از همراهی شما عزیزان کمال تشکر را دارد و سعی کرده است تا شما را با راههای تشخیص بارداری در روزهای ابتدای بارداری آشنا کند؛ همچنین مشتاقانه منتظر کامنتها و تجربیات ارزشمند شما میباشد.
بهتر است دو هفته بعد از تاخیر در قاعدگی تست بارداری خانگی و آزمایشگاهی را انجام دهید.
علائم بارداری بعد از تأخیر در قاعدگی شروع میشود و به تدریج شدت مییابند اما علائم پیش از قاعدگی بعد از چند روز برطرف می شود.
بله، تغییرات در ترشحات واژن مانند: افزایش حجم و تغییر در قوام و رنگ میتواند، نشانهای از بارداری باشد.
