آرتروز یک بیماری خیلی شایع می باشد که میتواند هر مفصلی که در بدن وجود دارد را درگیر کند. این بیماری روی مفاصلی که تحمل بیشتر وزن ما بر عهده آن ها می باشد، مانند زانوها و پاهاT تأثیر مستقیم میگذارد. مفاصلی که در زندگی روزانه از آن ها بسیار استفاده میکنیم، همچون مفاصل دست نیز بطور معمول درگیر میشوند. هیچ نوع درمانی برای آرتروز وجود ندارد، اما راهها و شیوه هایی برای مدیریت آرتروز وجود دارد تا درد را به حداقل میزان خود برسانید، فعالیتهای بدنی را بتوانید ادامه دهید و همچنین کیفیت زندگی را حفظ کنید و بتوانید به راحتی تحرک داشته باشید. اگر علاقهمند به پاسخ این سؤال که از کجا بفهمیم آرتروز داریم؟ هستید در ادامه با ما همراه باشید.
آرتروز چیست؟
آرتروز یا همان به اصطلاح آرتریت به معنای التهاب مفصل می باشد. کلمه آرتروز برای توصیف چیزی حدود 200 بیماری مختلف که مواردی از جمله مفصل، بافتهای اطراف مفصلی و سایر بافتهای همبندی و اسکلتی عضلانی را بطور کامل درگیر خود میکنند مورد استفاده قرار می گیرد.
با توجه به آمار اعلام شده توسط مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها، 54.4 میلیون نفر از بزرگسال در ایالات متحده مبتلا به انواع مختلف آرتروز می باشند. از این تعداد، حدود 23.7میلیون نفر دچار محدودیت فعالیتی نیز هستند. آرتروز در افراد 65 ساله یا مسنتر بیشتر از گروه سنی دیگر شایع می باشد، اما افراد در همه سنین، از جمله کودکان را هم می تواند تحت تاثیر قرار دهد. با این توضیحات ارائه شده بطور کامل متوجه شدید که از کجا بفهمیم آرتروز داریم؟
انواع آرتروز کدامند؟
آرتروز انواع مختلفی دارد که شامل موارد زیر می شود:
1- آرتروز اولیه
با بالا رفتن سن ایجاد می شود و در افراد زیر 40 سال مشاهده نمی شود. در حالت کلی در به وجود آمدن آن فاکتورهای ژنتیک نقش بسزایی دارند. آرتروز اولیه در نواحی مانند مچ دست، آرنج و شانه نیز وجود ندارد. همینطور در اندام تحتانی مانند زانو، لگن و شست پا، آرتروز اولیه مشاهده میشود ولی در دیگر مفاصل اندام تحتانی آرتروز اولیه به هیچ عنوان قابل مشاهده نیست.
2- آرتروز ثانویه
همراه با یک بیماری از جمله روماتیسم مفصلی، عفونت و شکستگی در مفصل ایجاد می شود. آرتروز ثانویه در هر مفصلی قابل رویت می باشد ولی آرتروز اولیه فقط در مفاصل به خصوصی قابل مشاهده است به عنوان نمونه در اندام فوقانی تنها در بند انتهایی و میانی انگشتان شخص نمایان میشود. در ناحیه ستون مهره، گردن و کمر و نه در ناحیه پشتی هم دیده می شود. آرتروز اولیه از ثانویه خیلی بیشتر حائز اهمیت است به این خاطر که در آرتروز ثانویه با کنترل بیماری زمینهای به مقدار قابل توجهی می توان جلوی پیشرفت این بیماری را گرفت و آن را کنترل کرد.
3- آرتروز دژنراتیو
آرتروز استئوآرتریت رایج ترین نوع این بیماری می باشد. زمانی که غضروف بطور کامل دچار مشکل می شود، استخوان روی استخوان دیگر ساییده می شود و باعث بروز درد، تورم و سفتی نیز می شود. به مرور زمان مفاصل ضعیف می شوند و درد هم مزمن می شود. شاخص های اصلی خطر شامل اضافه وزن، سابقه خانوادگی، سن و آسیب های قبلی نیز می گردد.
در صورتی که نشانه های مفصلی ناشی از ابتلا به بیماری آرتروز استئوآرتریت کم رو جزئی یا معمولی باشند، با بکارگیری این راه ها می توان آن را کنترل کرد: در تعادل نگه داشتن فعالیت ها با استراحت، کمک گرفتن از روش های درمانی گرم و سرد، داشتن فعالیت فیزیکی به طور کاملا منظم، ثابت نگه داشتن وزن سالم، تقویت قوای عضلات اطراف مفصل، استفاده از دستگاه های کمکی، استفاده از مسکن های بدون نیاز به نسخه یا داروهای ضد التهاب، خودداری از حرکات سنگین مکرر.
اگر نشانه های مفصل شدت پیدا کنند، باعث محدودیت میزان انعطاف و همچنین کاهش یافتن سطح کیفیت زندگی می شود. بعضی از روش هایی که در مطلب فوق ذکر شد، در این موقعیت کارآمد می باشند ولی باید گفت جایگزین کردن مفصل ضروری خواهد بود. در صورت فعال ماندن، ثبات وزنی سالم و اجتناب از آسیب رسیدن و حرکات تکراری جلوی آرتروز استئوآرتریت را می توانید تا حد زیادی بگیرید.
4- آرتروز التهابی
در صورتی که یک انسان دارای سیستم ایمنی سالم باشد، این سیستم می تواند کاملا نقش محافظت کننده داشته باشد. پس زمانی که التهاب درونی فعال گردد، با بیماری و عفونت مبارزه می کند. سیستم ایمنی امکان دارد انحراف پیدا کند و به غلط با التهابی غیر قابل کنترل به مفصل ها حمله ور شود و سبب ساییده شدن مفاصل و یا شاید اعضای داخلی بدن از جمله چشم ها و سایر قسمت ها نیز شود.
آرتریت روماتوئید و آرتریت پسوریاتیک چند نوع از آرتروز التهابی می باشند که دانسمندان بر این باورند، ترکیب ژنتیک و نیروهای محیطی خود ایمنی را می توانند تحریک کنند. سیگار کشیدن یک نمونه از این مشکلات محیطی محسوب می شود که می تواند موجب فعال شدن آرتریت روماتوئید در افرادی با ژنتیک خاص شود.
با انواع خود ایمنی و التهابی آرتروز، تشخیص به موقع و درمان تهاجمی ضروری می باشد. کاهش سرعت فعالیت بیماری به خفیف کردن علائم و حتی در مواردی پیشگیری از آسیب همیشگی مفاصل، می تواند کمک شایانی کند. هدف درمان این است و می توان با استفاده از چندین دارو به آن دست یافت. هدف اصلی درمان کاهش میزان درد، بهبود عملکرد و همینطور پیشگیری از آسیب های بعدی به مفاصل نیز می باشد.
5- آرتروز عفونی
در حقیقت یک نوع باکتری، ویروس یا قارچ می تواند به درون مفصل راه پیدا کند و موجب تحریک شدن التهاب نیز گردد. به عنوان مثال موجودات زنده ای که سبب عفونت کردن مفصل می شوند که شامل سالمونلا و شیگللا، کلامیدیا و سوزاک و هپاتیت C می باشند. در اکثر موارد درمان با داروهای آنتی بیوتیک مفصل را از عفونت می تواند تمیز کند اما برخی مواقع آرتروز مزمن می شود.
6- آرتروز متابولیک
بدن می تواند که پورین ها را تجزیه نماید و سبب تشکیل اسید اوریک شود. برخی از افراد در بدن خوود مقدار زیادی از اسید اوریک را دارا می باشند و به این خاطر که به طور کاملا طبیعی بیشتر از آن چه مورد ضروری می باشد تولید می کنند یا این که بدن با سرعت بالایی نمی تواند خود را از شر اسیداوریک ها رها کند. در بعضی انسان ها، اسید اوریک روی هم جمع می شود و موجب تشکیل کریستالی سوزنی شکل در مفصل می گردد. در نهایت موجب بروز درد شدید در این ناحیه یا نقرس نیز می گردد. نقرس امکان دارد به طور مرحله ای رخ دهد و برود یا زمانی که میزان سطح اسید اوریک کاهش نیافت، می تواند بسیار مزمن شود و باعث ایجاد درد و ناتوانی درمان ناپذیری در فرد نیز گردد.
علائم آرتروز چیست؟
انواع علائم آرتروز و همینطور چگونگی ایجاد آنها، با توجه به نوع آرتروز فرق دارد. علائم آرتروز میتواند بطور تدریجی یا ناگهانی بوجود آید، اگر فردی هر یک از 4 نشانه آرتروز هشدار دهندهی اصلی و مهم زیر را داشته باشد، باید حتما به بهترین دکتر ارتوپد در تهران مراجعه نماید. برای این که از کجا بفهمیم آرتروز داریم؟ باید علائمی را تجربه کنیم که این علائم عبارتند از:
- درد: درد ناشی از ابتلا به بیماری آرتروز میتواند ثابت بماند یا تغییر کند.
- تورم: در بعضی از انواع آرتروز، پوست روی مفصل دچار آسیب شده قرمز و گرم و متورم میگردد.
- سفتی و خشکی مفصل: خشکی مفصل یک نشانه کاملا طبیعی می باشد که بعد از بیدار شدن از خواب در صبح، یا بعد از نشستن طولانی مدت پشت میز، رانندگی طولانی مدت و همچنین بعد از ورزش اتفاق می افتد.
- اختلال در حرکت مفصل: حرکتی که با درد بسیار مفصل یا خشکی و همینطور بروز درد زمان بلند شدن از روی صندلی باشد میتواند بیانگر بروز آرتروز نیز باشد.
عوامل خطر در ابتلا به آرتروز
بعضی از موارد و دلایل خطر مبتلا شدن به آرتروز قابل تصحیح می باشند. در صورتی که بعضی دیگر قابل اصلاح نمی باشند. عوامل خطر آرتروز که غیر قابل اصلاح هستند شامل موارد زیر می شود، در ضمت شما برای یافتن پاسخ سوال، از کجا بفهمیم آرتروز داریم؟ می توانید این عوامل را مطالعه نمایید :
- سن: با بالا رفتن سن خطر مبتلا شدن به انواع گوناگون آرتروز هم افزایش پیدا می کند.
- جنسیت: شیوع انواع آرتروز در خانم ها بیشتر می باشد و همینطور بیش از نیمی از افراد مبتلا به آرتروز زن هستند، اما می توان گفت بروز نقرس در مردان نسبت به زنان نیز بیشتر و شایع تر می باشد.
- عوامل ژنتیکی: ژنهای خاص و ویژه ای با خطر زیاد ابتلا به آرتروز از قبیل: آرتروز روماتوئید (RA)، لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE) و اسپوندیلیت انکیلوزین نیز همراه می باشند.
- عوامل خطر قابل تغییر آرتروز نیز شامل موارد زیر می شود:
- اضافه وزن و چاقی: وزن بیش از اندازه موجب آغاز و همچنین پیشرفت استئوآرتروز زانو نیز میگردد.
- آسیبهای مفصلی: آسیب مفصلی میتواند موجب ایجاد استئوآرتروز در آن مفصل نیز گردد.
- عفونت: تعداد زیادی از موارد میکروبی میتوانند موجب آلودگی مفاصل شده و سبب بروز اشکال مختلف و گوناگون تورم مفاصل شوند.
- شغل: تعدادی از مشاغل که شامل خم شدن مکرر زانو و چمباتمه زدن می شود با استئوآرتروز زانو نیز همراه می باشد.
آیا میتوان از آرتروز پیشگیری کرد؟
با افزایش سن، خیلی کمتر میتوان مانع از ایجاد استئوآرتریت شد. با این حال، راه کارهای زیر میتواند در این موضوع به شما کمک فراوانی کنند:
- سعی کنید بیش از حد طبیعی از مفاصلتان استفاده نکنید.
- از انجام کارها و فعالیتهایی که نیازمند حرکات تکراری و پشت سر هم می باشند، خودداری کنید.
- وزنتان را کنترل کرده و از اضافه وزن اجتناب کنید.
- توصیه می شود تمرینهای قدرتی انجام دهید تا ماهیچههای اطراف مفاصل قوی و مستحکم بمانند. این مسئله برای مفاصلی خیلی با اهمیت است که وزن را تحمل میکنند؛ مثل لگن، زانو و مچ پا.
کلام آخر
آرتروز به عنوان بیماری مفصل محسوب می شود و البته شایع ترین نوع آرتریت می باشد. احتمال ایجاد آرتروز با افزایش سن نیز بیشتر می شود. تغییرات در آرتروز بطور کلی به کندی در طی سالها اتفاق می افتد، هر چند استثنائاتی هم وجود دارد. التهاب و بروز آسیب در مفصل موجب تغییرات استخوانی، تحلیل رفتن تاندونها و رباطها و همچنین از بین رفتن غضروف و در نهایت درد، تورم و تغییر شکل مفصل نیز میگردد. امیدواریم مطالب برایتان مفید واقع شده باشد از این که تا پایان مقاله ما را همراهی کردید از شما سپاسگزاریم؛ حال اگر انتقاد یا پیشنهادی در این باره که از کجا بفهمیم آرتروز داریم؟ دارید از طریق سایت جراحا با ما در میان بگذارید.
