چه زمانی باید به دکتر قلب مراجعه کنیم؟ علائم هشداردهنده بیماری قلب⭐【سال1403】❤️

قلب عضو حیاتی در بدن است و اختلال در عملکرد آن حیات انسان را به خطر می‌اندازد، متأسفانه سبک زندگی ناسالم، کم تحرکی، مصرف غذاهای چرب و استفاده از الکل و سیگار موجب تشدید بیماری‌های قلبی شده است؛ از طرفی برخی افراد زمان مراجعه به دکتر قلب را به تعویق می‌اندازند و به علت بی‌توجهی دچار عارضه و حمله قلبی می‌شوند؛ به دلیل اهمیت این موضوع، ما این مقاله را به علائم هشدار‌ دهنده حمله قلبی، ارتباط بین درد قفسه سینه و بیماری‌های قلبی، بهترین زمان مراجعه به دکتر قلب و… اختصاص داده‌ایم.

علائم هشدار دهنده حمله قبلی که زمان مراجعه به دکتر را هشدار می‌دهند!

اصولاً اگر یکی از عروق کرونر قلب که رساندن خون و اکسیژن به عضله قلب را به عهده دارد، مسدود شود؛ حمله قلبی اتفاق می‌افتد و علائمی در بیمار بروز می‌کند که به او هشدار می‌دهد که زمان مراجعه به دکتر قلب است؛ در غیر این صورت جانش در خطر می‌افتد. این علائم شامل موارد زیر است:

• احساس درد در قفسه سینه: احساس درد در قفسه سینه در افراد  مختلف متفاوت است، برخی افراد آن را به صورت سنگینی و فشار بر قفسه سینه توصیف می‌کنند؛ به طوری که تصور می‌کنند، وزنه سنگینی روی قفسه سینه آن‌ها است.بعضی نیز احساس درد تیر کشنده‌ای در ناحیه قفسه سینه دارند و سوزش شدیدی را در این ناحیه حس می‌کنند. این درد گاهی اوقات به بازوی چپ، شانه‌ها، گردن، فک یا پشت گسترش می‌یابد.
• دل درد، تهوع و استفراغ: برخی افراد هنگام حمله قلبی دل درد غیرعادی را احساس می‌کنند و حالت تهوع و استفراغ دارند. این حالت بیشتر در خانم‌ها دیده شده و گاهی اوقات با مسمومیت اشتباه می‌شود؛ به طوری که فرد زمان مراجعه به دکتر قلب را به تعویق می‌اندازد که در برخی موارد موجب مرگ او می‌شود.
• تنگی نفس و اضطراب: هنگامی که عروق کرونر قلب مسدود می‌شود، اکسیژن کافی به عضله قلب نمی‌رسد و فرد به صورت ناگهانی احساس تنگی نفس شدیدی می‌کند که با فعالیت بدنی شدیدتر می‌شود، این حالت معمولاً 6 ماه قبل از حمله قلبی بروز می‌کند؛ از طرفی اضطراب ناشی از ترس حمله قلبی، موجب افزایش ضربان قلب و حتی حملات پانیک در برخی افراد می‌شود.
• عرق سرد و خستگی شدید: تعریق بیش از حد، سرد شدن بدن و احساس خستگی غیرعادی  و ناگهانی حتی برای انجام دادن کارهای ساده؛ ممکن است از علائم هشدار دهنده حمله قلبی باشد؛ همچنین به علت کاهش فشار خون، حالت سرگیجه و سبکی سر نیز از علائم این عارضه ست؛ در این موارد لازم است، سریعاً با اورژانس تماس بگیرید.

درد قفسه سینه و بیماری قلبی چه ارتباطی دارند؟

اگر چه درد قفسه سینه یکی از علائم شایع مشکلات قلبی است، ولیکن مشکلات گوارشی، درد عصبی و عضلانی ، همچنین اضطراب شدید باعث درد  قفسه سینه می‌شود، اما برای این که بدانیم؛ در چه مواقعی درد قفسه سینه به ناراحتی‌های قلبی ارتباط دارد؟ و زمان مراجعه به دکتر قلب است، باید به نوع درد توجه کنیم، دردی که مستمر و مداوم است، نشانه ناراحتی قلبی است، اما دردهای کوتاه و زودگذر در قفسه سینه اغلب اوقات؛ ممکن است، مربوط به کشیدگی عضلات قفسه سینه یا التهاب مفصل جناغ، رفلاکس معده، زخم معده یا مشکلات صفرا باشد.

دردی که در بازوها به خصوص بازوی چپ، شانه، گردن و فک یا پشت انتشار می‌یابد یا همراه با تنگی نفس، عرق سرد، تهوع و سرگیجه است؛ از علائم هشدار‌ دهنده حمله قلبی است؛ همچنین اگر درد قفسه سینه با فعالیت بدنی زیاد شود و با استراحت بهبود نیابد، مربوط به ناراحتی قلبی است؛ همچنین در بیماری میوکاردیت که قلب ملتهب می‌شود، علائمی شبیه حمله قلبی ایجاد می‌شود که با درد قفسه سینه، تب، مشکل در تنفس، خستگی و ضربان قلب تند همراه است.

آنژین صدری که در اثر عدم خون‌رسانی کافی به قلب ایجاد می‌شود، نیز موجب احساس فشار روی قفسه سینه شده و فرد در ناحیه شانه، پشت و گردن، بازوها  یا فک احساس درد می‌کند که دلیل آن گرفتگی عروق کرونر قلب و کاهش خون‌رسانی به قلب هنگام فعالیت بدنی است؛ از طرفی پارگی آئورت که در اثر جدا شدن غشای داخلی آئورت و تجمع خون بین لایه‌های آن ایجاد می‌شود، نیز موجب درد قفسه سینه خواهد شد که یک وضعیت اورژانسی با علائمی نظیر: تنگی نفس، ضعف یا فلج ناگهانی همراه است و نیاز به مداخله پزشکی فوری دارد.

خستگی مفرط و تنگی نفس؛ نشانه‌های پنهان بیماری قلبی

غالباً درد قفسه سینه شایع‌ترین نشانه حمله قلبی است، اما در خانم‌ها حمله قلبی با تنگی نفس و خستگی زیاد همراه است؛ به طوری که با کمترین فعالیتی دچار کمبود انرژی یا تنگی نفس می‌شوند و معمولاً علت آن افزایش سن و کاهش فعالیت‌های بدنی وافزایش وزن است؛ البته خستگی و تنگی نفس از نشانه‌های اولیه بیماری قلبی است و به فرد هشدار می‌دهد که زمان مراجعه به دکتر قلب و  انجام چکاپ کامل فرار رسیده است.

فیبریلاسیون دهلیزی یکی از بیماری‌های قلبی است که منجر به ضربان قلب نامنظم می‌شود که در برخی افراد علائمی نظیر: ضعف و بی حالی خود را نشان می‌دهد.نارسایی قلب در پمپاژ خون نیز با نشانه‌های بی‌‌حالی و ضعف خود را نشان می‌دهد،برخی از محققین معتقدند، کاهش جریان خون به عضلات قلب در نارسایی قلبی موجب این ضعف و بی حالی می‌شود.

“علائم هشدار دهنده انواع مختلف بیماری قلبی می تواند، شامل مواردی مانند: تپش قلب، تعریق، سبکی سر، تنگی نفس، تورم پا، گردن درد، تورم در قسمت پایین بدن و غیره باشد.”

“Warning signs of different types of heart disease can include things such as: palpitations, sweating, lightheadedness, shortness of breath, leg swelling,Neck pain،Swelling in your lower body etc.”

(2023 cleveland clinic)

آیا ضربان قلب نامنظم خطرناک است؟

ضربان نامنظم قلب در اثر فیبریلاسیون دهلیزی ایجاد می‌شود و دلیل آن اختلال در سیستم طبیعی جریان الکتریکی  قلب از دهلیز به بطن است، در صورتی که این جریان الکتریکی دچار اختلال شود.  ضربان قلب نامنظم خواهد شد و تداوم آن با علائمی مانند: سرگیجه، خستگی، تنگی نفس، تپش قلب و درد در قفسه سینه همراه است و در 15 درصد موارد، یکی از علائم سکته قلبی است؛ زیرا آریتمی یا ضربان نامنظم قلب باعث اختلال در خون‌رسانی به قلب و تشکیل لخته‌های خونی کوچک در حفره قلب خواهد شد.

اگر این لخته‌ها به سمت مغز حرکت کنند، سکته  مغزی رخ می‌دهد؛ معمولاً بهترین دکتر قلب در تهران برای چنین بیمارانی، داروهای رقیق‌کننده خون را تجویز می‌کند، علاوه بر این فشار خون بالا، اختلالات دریچه قلب و عروق کرونر، آپنه خواب، اضافه وزن، چاقی و عمل جراحی قلب باز در ایجاد ضربان قلب نامنظم (آریتمی) مؤثر هستند. تا‌کی‌کاردی فوق بطنی نیز موجب آریتمی می‌شود و دلیل آن ایجاد سیگنال‌های الکتریکی غیرطبیعی در بالای بطن است که منجر به تپش شدید قلب، تنگی نفس و سرگیجه خواهد شد.

بیماری‌های عروق کرونر قلب، نارسایی و ناراحتی قلب، بیماری‌های دریچه‌های قلب و میوکاردیت یا اندرکاردیت که نوعی عفونت قلبی هستند، نیز این ضربان نامنظم را ایجاد می‌کنند؛ به طور کلی ضربان نامنظم قلب که همراه با درد قفسه سینه و احساس ضعف و بی حالی است، خطرناک بوده و به شما هشداری می‌دهد که زمان مراجعه به دکتر قلب است و هر نوع تاخیری در درمان عواقب خطرناکی خواهد داشت.

ورم پا و مچ پا و ارتباط آن با مشکلات قلبی

ورم پا و مچ پا ممکن است از نشانه‌های نارسایی قلبی باشد، هنگامی که قلب خون را به خوبی پمپاژ نکند، منجر به تجمع مایعات در بدن به خصوص پاها می‌شود. اگر بیمار دارای نارسایی در سمت راست قلب خود باشد و قلب خون را به خوبی پمپاژ نکند، خون در رگ‌ها باقی می‌ماند، اما مایعات اضافی آن به بافت‌های اطراف نشت کرده و موجب ورم به خصوص در پا و مچ پا می‌شود.

اکثراً نارسایی در سمت چپ قلب نیز سبب افزایش فشار شریان‌های ریوی می‌شود که منجر به وارد شدن فشار زیاد به قلب و نارسایی آن، همچنین ورم و تجمع مایعات در بدن، پا و مچ پا خواهد شد، و به شما هشدار می دهد که زمان مراجعه به دکتر قلب است؛ البته سوراخ شدن سپتوم که دیواره‌ای بین بخش راست و چپ قلب است نیز به سمت چپ قلب فشار وارد کرده و یکی از علائم قلب در ایجاد ورم پا است.

یکی از دلایل شایع ورم پا در بیماران قلبی، کاهش جریان خون در کلیه‌ها و افزایش جذب آب و نمک است که باعث تجمع مایعات اضافی در بدن و ورم پاها می‌شود.مشکلات دریچه‌های قلب نیز باعث نارسایی قلب و ورم پاها می‌شود؛ معمولاً تجویز دیورتیک‌ها به کاهش ورم پا و مچ پا کمک می‌کند.

جدول زیر علائم هشداردهنده بیماری قلبی شرح داده شده است:

علائم بیماری قلبی در زنان

بیماری‌های قلبی و عروقی 7 برابر بیشتر از سرطان سینه موجب مرگ زنان می‌شود، به دلایل مختلفی علائم بیماری قلبی در زنان با مردان تفاوت دارد، یکی از این دلایل، کوچکتر بودن بطن‌های قلب و نازک‌تر بودن دیواره‌های قلب زنان نسبت به مردان است؛ از طرفی تعداد گلبول‌های قرمز در زنان کمتر از مردان است؛ بنابراین اکسیژن رسانی کمتری نسبت به مردان دارند؛ همچنین افت فشار خون نیز در خانم‌ها بیشتر بوده و معمولاً خطر حمله قلبی خاموش و بدون علامت در زنان بالای 65 سال بیشتر از مردان است.

اکثراً آنژین صدری در مردان و زنان موجب درد قلب و قفسه سینه می‌شود، عموماً این درد با احساس سنگینی، فشار، درد یا سوزش در قفسه سینه و بی حسی در اندام‌های بدن یا احساس سیری و پری معده همراه است، اما در زنان با علائمی مانند: خستگی غیرعادی، ضعف شدید، سرگیجه، افزایش ضربان قلب، حالت تهوع و تعریق ناگهانی و درد کوبنده در قفسه سینه، همچنین درد در پشت، گردن، فک  و درد شکم همراه است؛ بنابراین زنان در این مواقع نباید زمان مراجعه به دکتر قلب را به تعویق بیندازند.

بسیاری از زنان قبل از حمله قلبی، علائم ابتدایی از خود بروز می‌دهند، این علائم ممکن است، چند روز یا هفته یا حتی چند ماه قبل از حمله قلبی بروز کند که شامل: خستگی، سوء هاضمه، ضربان قلب سریع، دشواری در تنفس هنگام شب، گزگز و بی حسی دست‌ها یا انگشتان، سرفه، افزایش یا شدت سردرد و ناراحتی در فک یا دندان‌ها است، اما علائم در زمان حمله قلبی به صورت: درد قفسه سینه همراه با فشار، سنگینی یا سوزش در مرکز یا سمت چپ قفسه سینه، درد در بازوها، پشت، گردن، فک یا شکم، تنگی نفس، عرق سرد شدید، سرگیجه و…. است.

علائم بیماری‌های قلبی در مردان

بیماری‌های عروق کرونر، نارسایی قلبی، آریتمی (تپش نامنظم قلب)، آنژین صدری، عفونت‌ها و اختلالات مادرزادی عملکرد سیستم قلبی و عروقی را مختل می‌کند. بیماری‌های قلبی یکی از علل شایع مرگ و میر در مردان است. آگاهی از برخی از این علائم به افراد هشدار می‌دهد که زمان مراجعه به دکتر قلب است و نباید نسبت به این علائم بی‌اعتنا باشند، در بعضی افراد با وجود بیماری قلبی علائم قابل توجه‌ای مشاهده نمی‌شود؛ در این افراد مراجعه دوره‌ای به متخصص قلب مانع حمله قلبی خواهد شد.

بیشتر مردان حمله قلبی را با علائمی نظیر: درد و ناراحتی در قفسه سینه، دردی که به بازو، فک یا پشت کشیده می‌شود، تنگی نفس، عرق سرد و حالت تهوع توصیف می‌کنند. نوع تغذیه و بیماری‌های زمینه‌ای نظیر: مصرف رژیم غذایی با چربی‌های اشباع شده، کلسترول خون بالا، دیابت، فشار خون و مصرف زیاد الکل از دلایل بیماری قلبی در مردان است.

توجه به علائم اولیه بیماری قلبی نظیر آریتمی قلبی که با تنگی نفس هنگام انجام فعالیت‌هایی نظیر: بالا رفتن از پله‌ها، احساس فشار در قفسه سینه که حدود 30 دقیقه طول می‌کشد و درد در گردن، فک و بالا تنه، همچنین ضربان قلب نامنظم و داشتن سرگیجه همراه است، بسیار حائز اهمیت می‌باشد؛ از طرفی تنگی عروق که با علائم درد قفسه سینه، تورم، گزگز و سردی اندام‌ها، بروز خستگی شدید و ضربان قلب نامنظم (آریتمی قلب) خود را نشان می‌دهد از علائم هشداردهنده‌ای هستند که در صورت عدم توجه به درمان آن‌ها منجر به حمله قلبی خواهد شد.

تناوب زمان معاینه توسط پزشک قلب چطور باید باشد؟

تناوب زمان معاینه قلب به فاکتورها و عوامل متعددی وابسته است، برخی از آن‌ها شامل موارد ذیل است:

• شرایط سلامتی قلب: زمان مراجعه به دکتر قلب برای افراد سالم هر 2 تا 5 سال یکبار است، اما کسانی که بیماری قلبی دارند؛ به معاینات منظم‌تری نیاز دارند تا پزشک بتواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند معمولاً این افرا. هر 3 تا 12 ماه یکبار باید به متخصص قلب مراجعه کنند. بهترین دکتر قلب در ایران با اندازه‌گیری فشار خون، بررسی نوار قلب جهت تشخیص آریتمی و حمله قلبی، همچنین اکوکاردیوگرافی جهت مشاهده ساختار و عملکرد قلب و انجام تست ورزش با دستگاه تردمیل به تشخیص بیماری‌های عروق کرونر می‌پردازد.
• سن: با افزایش سن افراد به معاینات منظم‌تری نیاز دارند؛ زیرا احتمال بروز بیماری‌های قلبی به دلیل سخت و سفت شدت رگ‌ها و از دست رفتن خاصیت ارتجاعی آن‌ها تجمع رسوبات چربی( پلاک‌ها) در دیواره رگ‌ها، و ضعف عضله قلب بیشتر است؛ بنابراین انجام آزمایش خون برای اندازه‌گیری سطح کلسترول، قند خون و آنزیم‌های قلبی ضروری است.
• داروهای مصرفی: بعضی از داروها نظیر داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی ازجمله ناپروکسن، آسپرین،ایبوپروفن، برخی داروهای ضد افسردگی و داروهای کاهش وزن موجب افزایش فشار خون و آریتمی می‌شوند، مصرف آن‌ها باید تحت نظر پزشک انجام شود؛ زیرا بر روی عملکرد قلب تأثیر منفی می‌گذارند.
• سبک زندگی و عوامل پرخطر: افرادی که فشار خون و کلسترول بالایی دارند یا دچار دیابت بوده و چاق هستند؛ همچنین در افراد سیگاری، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی بیشتر است و لازم است، به طور دوره‌ای و منظم تحت نظر متخصص قلب باشند.

چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کنیم؟

غالباً زمانی که بیمار دچار حمله قلبی یا آنفارکتوس می‌شود؛ در اثر تشکیل لخته خون داخل عروق کرونر قلب، خون به عضله قلب نمی‌رسد و اولین علامتی که بیمار احساس می‌کند، درد در قفسه سینه است. اگر انسداد این عروق بیش از یک ساعت طول بکشد؛ به مرگ سلول‌های قلبی منجر می‌شود و فرد دچار نارسایی حاد قلبی خواهد شد؛ از طرفی ممکن است، در اثر حمله قلبی جریان الکتریکی قلب دچار اختلال شده و آریتمی شدید و ایست قلبی رخ دهد.

معمولاً عضله قلب در حدود 20 تا 60 دقیقه بعد از انسداد عروق کرونر فعالیت خود را از دست می‌دهد؛ بنابراین زمان مراجعه به دکتر قلب در بخش اورژانس برای این افراد بین 30 تا 60 دقیقه است. اگر در این فاصله زمانی اقدام درمانی نظیر استفاده از داروهای فیبرینولیتیک یا آنژیوگرافی برای باز شدن این عروق انجام شود، احتمال برگشت عملکرد قلب وجود دارد.

بنابراین اگر از زمان حمله قلبی 6 تا 12 ساعت بگذرد، باز کردن رگ‌ها فایده‌ای ندارد؛ همچنین زمان مناسب برای استفاده از داروهای فیبرینولیتیک کمتر 30 دقیقه و برای آنژیوگرافی و استفاده از بالن تا 90 دقیقه است.

سخن پایانی

هر زمان علائم هشداردهنده‌ای نظیر: درد قفسه سینه، تنگی نفس، تپش نامنظم قلب و خستگی مفرط با حالت سرگیجه یا غش ناگهانی را در خود مشاهده کردید، تلاش کنید با بی توجهی زمان مراجعه به دکتر قلب را به تعویق نیندازید، به خصوص اگر سابقه خانوادگی بیماری‌های فشارخون و قلبی را دارید.

زمان معاینه توسط پزشک قلب از اهمیت زیادی برخوردار است، سایت جراحا در این مقاله تلاش کرده است تا به تفضیل به این موضوع بپردازد و از شما همراهان گرامی که تا این لحظه در کنار ما بودید؛ کمال تشکر را دارد. شما نیز می‌توانید تجربیات خود در این زمینه را از طریق کامنت‌ها به اطلاع ما برسانید.